Dünyanın nüfusu sürekli artıyor. 2000’li yılların başlangıcında 6 milyarı neredeyse geçen dünya nüfusu, 2010’da 7 milyara yaklaştı; 2022 senesinde ise 8 milyarı aştığı tahmin ediliyor. 1920’li yıllarda ise bu sayı yalnızca 2 milyardı. Nüfusun tahminlerin ötesinde süratli artışı, tüm dünyaya ortak bir sorun armağan etti: Konut krizi bugün tüm ülkelerde gündemin en sıcak maddeleri içinde. Global ölçekli bu kriz, yatırımcı gözlüğüyle bakanlar için ise büyük bir fırsat. Zira dünyamız global bir köye dönüşürken küresel çapta yapılabilecek yatırımlardan biri de yurt dışından ev almak. Nitekim bugün pek fazlaca ülke yabancı para girişini çoğaltmak için yurt dışından ev almak isteyen yatırımcılara çeşitli kolaylıklar sağlıyor, ülkede emlak yatırımı yapanlara vize ve oturma izninden süregelen esneklik yardımıyla belli şartlar sağlandığında vatandaşlık kazanmaya kadar gidiyor. TÜİK’in yayınladığı “Yurt Dışından Taşınmaz Edinme İstatistikleri” raporu, 2020 senesinde Türk vatandaşlarının yurt dışından 35 bin 184 tane konut satın alırken bu sayının 2021 senesinde 41 bin 789 adede vardığı görülüyor. Neredeyse yayınlanmamış olan 2022 yılı istatistiklerinin daha yüksek sayılara vardığı tahmin ediliyor. Burada durup şunu söyleyebiliriz: Bu kadar insan yanılıyor olması olanaksız! Peki yurt dışından ev almak iyi mi avantajlar sağlıyor? Yurt dışından ev almak isteyen yatırımcılar, gittikleri ülkelerde iyi mi değişikliklere yol açıyor? Yurt dışından ev almak yerinde Türkiye’de ev almak daha mantıklı olabilir mi? Tüm bu soruları artıları ve eksileriyle değerlendirelim istedik.
Yurt dışından ev almak mantıklı mı?
Mütekabiliyet Yasası (internasyonal antlaşmalarda karşılılık ilkesi) gereğince yabancılar ülkemizden ev satın alabilirken, Türk vatandaşları da yurt dışından ev satın alma hakkına haiz oluyor. Gayrimenkul fiyatlarını araştırmaya başladığınızda bu hakkın ne kadar kıymetli bulunduğunu anlıyorsunuz. İstanbul başta olmak suretiyle, bilhassa büyük şehir ve popüler ilçelerde ev ve daire tutarları yurt dışındaki pek fazlaca şehirle yarışır durumda.
Hal bu şekilde olunca gelecekte yurt haricinde yaşama planı olanlar, evlatlarının eğitimi için yurt dışına yerleşmeyi düşünenler ya da dövizle kira getirisi imgesel kuranlar için yurt dışından gayrimenkul almak son aşama cazip bir fikir benzer şekilde görünüyor. Üstelik bazı ülkelerin gayrimenkul satın alanlara oturum izni vermesi de yurt dışından ev almayı hayaller içinde üst sıralara taşıyor. Sırf bu problem için yürürlüğe konulmuş olan bir vize türü bile artık var. AB üyesi olmayan ülkelerin vatandaşları için kabul edilen bir program olan Golden Visa ile yatırım yöntemiyle oturma izni ve vatandaşlık hakkına haiz olmak mümkün. Malta, Yunanistan, İspanya ve Portekiz’i kapsayan programda talep edilen yatırım tutarı ülkeye bakılırsa değişiyor. Türklerin yurt dışından ev almak için en fazlaca tercih etmiş olduğu ülkelerin başlangıcında gelen Yunanistan’dan 250 bin Euro değerinde bir gayrimenkul ile özgür dolaşım hakkı almak mümkün, bir tek bu meblağ İspanya’da 500 bin Euro’yu buluyor.
Yurt dışı projelerdeki cazip ödeme seçenekleri, gayrimenkullerin kimi süre fazlaca uygun fiyatlara inmesi benzer şekilde kriterler Türklerin yurt haricinde ev alma heveslerini iyiden iyiye arttırdı. Yurt haricinde kira gelirinin gayrimenkulün satış fiyatından fazlaca daha süratli arttığı göz önünde bulundurulduğunda, bu fikrin {{{{{{hiç de}}}}}} mantıksız olmadığını söylemek mümkün.
Yurt dışından ev almak: Finansal avantajlar
Yurt dışından ev almak artık yalnızca uzak bir hayal değil, neredeyse bir gereksinim. Tüm dünyada olduğu benzer şekilde Türkiye’de de son devrin en güncel mevzularından biri şüphesiz ki orantısız şekilde katlanan ev kiraları ve uçuk konut tutarları… Kira arayanlar bütçelerine bakılırsa kira bulmakta zorlanırken ev sahibi olmak isteyenler de Türkiye’deki yüksek gayrimenkul fiyatlarına alternatif çözümler arıyor. Üstelik bu problem yalnız kiracıların problemi de değil; yüksek fiyatlarla ev alıp kiralamak isteyenler de yüksek kiraları aksatmadan ödeyecek kiracı bulmakta güçlük çekiyor. Madalyonun hangi tarafında olursanız olun, bazılarımız için bir hayal benzer şekilde görünse de Türkiye’de yaşayıp yurt dışından ev almak bu çözümlerden biri.
Eğer bir ev almak istiyor bir tek Türkiye’de emlak fiyatlarının yüksekliğinden yakınıyorsanız, ister oturmak için alacağınız ilk ev olsun, ister yatırım amaçlı alacağınız ev olsun, yurt dışından ev almak size önemli avantajlar sunar. Sözgelişi İstanbul’da bir ev almak istiyorsunuz, bir tek piyasanın da oldukça yüksek bulunduğunu ve bu rakamlarla ev alıp kiralamanın mantıklı olmadığını düşünüyorsunuz diyelim, ki haklılık payınız da oldukça yüksek. Nitekim İstanbul’da bazı evlerin kira dönüş süreleri 30 yıla kadar varıyor. Böylesi bir durumda İstanbul yerine Selanik’ten yada Köln’den ev almak sizin için daha doğru bir yatırım olabilir. Hem yaptığınız yatırım daha erken döner, hem de yurt dışından tertipli döviz geliri elde ederek kendinizi ihtimaller içinde devalüasyonlara karşı korumuş olmuş olmuş olmuş olmuş olmuş olmuş olursunuz. Üstelik Türkiye’de en fazlaca 10 yıl olan konut kredileri, bir oldukça Avrupa ülkesinde 30 yıla kadar varıyor. Doğrusu küçük bir peşinatla yatırım yapmanız ve kredinizi kazanmış olduğunuz kira geliriyle seneler içinde ödemeniz mümkün. Burada bir hatırlatma yapalım. Türkiye’de döviz ile kira sözleşmesi yapma imkanı son yıllarda gelen düzenlemelerle kaldırılmıştı. Bu da Türkiye’de gayrimenkul yatırımı yaptığınız durumda kira gelirleriniz kurdaki ihtimaller içinde oynamalara karşı oldukça zayıf bir pozisyonda kalmasına sebep oluyor.
Aynı durum, ilk evini almak isteyenler de ilgilendiriyor. Türkiye’de ev almak isteyen bilhassa genç kesim, ya uygun fiyat fakat yüksek faizli konut kredisi yada düşük faizli konut kredisi fakat oldukça yüksek fiyat içinde sıkışıyor. Konut benzer şekilde yüksek kıymetli bir varlık için sağlanan kredilerin süresinin 10 yılla sınırı olan olması ise pek fazlaca kişiyi konut sahibi olmaktan alıkoyuyor. Yurt dışından ev almak bu sorun için de bir çözüm. Eğer Hollanda’da yada Almanya’da küçük bir şehirde uygun fiyatlı bir emlak edinirseniz, buradan elde edeceğiniz kira gelirinizle İstanbul’daki evinizin kirasını ödeyebilirsiniz. Bu, ihtimaller içinde devalüasyonlarda size iki türlü yarar sağlar. İlki, Avrupa’da edindiğiniz mülkünüzün fiyatı lira cinsinden süratli şekilde artar. İkincisi, Avrupa’da edindiğiniz kira artarken Türkiye’de ödediğiniz kira durağan(durgun) kalır. Sözgelişi Euro 20 TL iken İstanbul’da 10.000 TL kira ile ev tutan biri, Nisan ayında 500 Euro kira ödüyorken, şimdi 400 Euro’dan daha azca ödüyor. Bu kişinin Avrupa’da küçük de olsa bir şehirde gayrimenkulü olsaydı, almış olduğu kira geliri aynı olacak ve şimdi karda olacaktı.
Yurt dışından ev almak: Bürokratik avantajlar
Yurt dışından ev almak, Türkiye’de yaşıyorsanız finansal açıdan oldukça mantıklı; bir tek faydalar bununla bitmiyor. Avrupa Birliği üyesi olmayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, birlik üyesi ülkelerin vatandaşlarına nazaran pek fazlaca dezavantajla karşı karşıya. Bilhassa iş insanları için özgür dolaşım tehlikeli netice bir önem taşıyor. Pandemi süresinde uzayan vize buluşma kuyrukları, son yıllarda giderek artan Schengen vizesi redleri de göz önüne alındığında, yurt dışından ev almak yalnızca finansal bir yatırım değil, hem de kişisel geleceğiniz için de bir nevi stratejik yatırım. Üstelik yalnız sizin için değil, aileniz de ilgilendiriyor olan bir yatırımdan bahsediyoruz. Nitekim evlatları için Avrupa’da yüksek nitelikli eğitim sağlamak isteyen ebeveynler de çareyi yurt dışından ev almak ile buluyor.
Peki, Yurt Dışından Ev Almak için Nereler Tercih Ediliyor?
Yunanistan, Bulgaristan, Romanya benzer şekilde yakın ülkelerin yanı sıra Almanya, İspanya, Avusturya, Fransa ve İngiltere’de ev alan Türklerin sayısı her geçen gün artıyor. Bilhassa İngiltere, gayrimenkul tutarları senelerdir zirvelerde gezse de tüm dünyadan emlak yatırımcılarının dikkatini çekmeye devam ediyor. Emlak satın alarak İngiltere’den vize yada oturma izni sözkonusu olmasa da kira getirilerinin de yüksek olması yatırımcılar için oldukça cezbedici.
Pek fazlaca kişinin hayallerini süsleyen “Amerikan Rüyası”nın bir parçası olmak için ABD’nın çeşitli bölgelerinden ev alan Türklerin sayısı da küçümsenmeyecek kadar yüksek. Her ne kadar ev alarak oturma iznine haiz olmak mümkün olmasa da bu sayının son yıllarda ivmelerek arttığını da notlarımız arasına ekleyelim.
Ev Alınca Oturum İzni Veren 10 Ülke
Her ülkenin ev alma yöntemiyle oturum verme şartları birbirinden değişik olsa da, belli bir tutarda gayrimenkul alarak oturum hakkı alabileceğiniz birbirinden cazip 10 ülke şöyleki:
- Yunanistan
- Bulgaristan
- İspanya
- Portekiz
- Malta
- Macaristan
- Letonya
- Makedonya
- İrlanda
- Dominik Cumhuriyeti
Eğer oturum izni almak için yurt dışından ev almak istiyorsanız elinizi acil tutmakta yarar var. Zira trend tersine dönüyor olabilir. Yabancıların konut alabilmesine olanak veren düzenlemeler, talep gören ülkelerde ve şehirlerde gayrimenkul fiyatlarını yukarı seviyelere çekince bu talebi kısmaya yönelik düzenlemeler hükümetlerin programına girmeye başlıyor. Son olarak Kanada, konut fiyatlarındaki artışı durdurabilmek için yabancılara konut satışını 1 Ocak 2023 zamanı itibariyle iki yıllığına yasakladı.
Yurt dışından ev alırken nelere dikkat etmelisiniz?
Yurt dışından ev alırken kesinlikle iyi ve güvenilir bir emlak firmasıyla çalışmalı, bütçe ve beklentilerinizi net şekilde ifade etmelisiniz. Eğer yeni bir ev alacaksanız ilgili inşaat firmasının güvenilir olduğundan ve daha ilkin benzer birçok projeyi tamamlamış olduğundan güvenilir olun.
Sözleşme yapmadan satın alma işlemi gerçekleştirmeyin ve mümkünse işlemi güvenilir bir avukat eşliğinde yapın. Yurt dışından ev almak isteyenlerin sayısı arttıkça bu mevzuda hizmet sunan avukatlık bürolarının da sayısı artıyor. Çalışacağınız avukatı belirlemeden ilkin birkaç görüşme yapmayı unutmamanız ümidiyle.
Kontratınız ev satın aldığınız ülkenin ana dilinde hazırlanmış olacağı için anlamanız için meydana getirilen çevirinin yalnızca bilgilendirme amaçlı bulunduğunu, bir aksilik olması halinde ana dildeki bu sözleşme maddelerinin geçerli olacağını dikkatsizlik etmeyin.
Evi satın almadan ilkin lokasyonunu, çevresindeki evlerin kıymetini ve evin niçin satışa çıktığını kesinlikle araştırın.
Evinizi satın almak için gereksinim duyulan kapora, gayrimenkul danışmanı hizmet tutarı, emlak vergisi benzer şekilde ödemelerinizi TransferGo ile son aşama düşük bir gönderim ücretiyle güvenle yapabileceğinizi dikkatsizlik etmeyin.
Türkiye’de yaşayıp yurt dışından ev almanın avantajlarını ve süreçlerini birlikte inceledik. Gelin şimdi de yurt haricinde yaşayıp güzel memleketimizden ev alma planlarının cazip yanlarına da bir göz atalım.
Yurt Dışında Yaşayıp Türkiye’den Ev Almak
Ilk olarak hepimizin bilmiş olduğu benzer şekilde yurt haricinde yaşayan Türkler döviz paritesi sebebiyle Türkiye’den ev almak mevzusunda katbekat şanslılar. Çalışmak niyetiyle yurt dışına gitmiş bir tek günün birinde memleketine dönme planları yapanlar, tatile geldiklerinde duracak yuvamız olsun diyenler ve yurt dışındaki kazanımlarıyla memleketlerindeki ailelerine bir gayrimenkul almak isteyen gurbetçiler ülkemizin dört bir yanından kolaylıkla ev satın alabiliyor.
Üstelik yurtdışında yaşayanlar artık bankaların hususi kredi paketlerinden de yararlanabiliyorlar. Halk içinde gurbetçi kredisi olarak malum konut kredisi paketleri ile Türkiye’den ev satın almak için lüzumlu finansmanı kolaylıkla sağlayabilirsiniz.
T.C. vatandaşı olan gurbetçilerin gayrimenkul satın almasında değişik herhangi bir prosedür bulunmaz iken Mavi Kartı olan gurbetçiler için şartlar değişkenlik izah edebilir.Mavi Kart Uygulamasıyla İlgili Merak Edilenlerisminde yazımızı okumanızı tavsiye ederiz.
Türkiye’de ev almadan ilkin şunlara dikkat etmenizi tavsiye ederiz:
Yapım aşamasındaki bir evi almayı düşünüyorsanız müteahhit firmasını kesinlikle araştırmalı ve önceki projelerini kesinlikle incelemelisiniz. Bu durum projeden konut almayı düşünenler için oldukça tehlikeli netice. Firmanın projeyi bitireceğinden güvenilir olmadan işlem yapmayın.
Yapımı tamamlanmış bir daire alıyorsanız kat mülkiyeti olup olmadığına bakmalısınız, zira kat mülkiyeti olması iskânı da olduğu anlamına gelir.
Satın alınan dairenin beğenilen daire olup olmadığını belediye ve tapu dairesinden denetim etmenizde yarar var.
Tüm bunların yanı sıra taşınmazın kime ya da kimlere ilişkin olduğu, hisse oranları, taşınmaz üstünde irtifak hakkı olup olmadığı, ipotekli olup olmadığı, satışa engel teşkil edebilecek bir tedbir sonucu bulunup bulunmadığı, taşınmaz üstünde kat irtifakının kurulup kurulmadığı, kurulmasına herhangi bir engel olup olmadığı, alınmak istenen bağımsız bölümün tapuda kayıtlı olup olmadığı, yüzölçümü, gayrimenkulün yönetim planı, arsa sahibinin müteahhide uyguladığı tapu şerhleri benzer şekilde mevzular titizlikle incelenmelidir.
İster yurt haricinde oturuyor ve Türkiye’de ev almak istiyor olun, ister Türkiye’de yaşıyor fakat yurt haricinde ev almak istiyor olun; yapacağınız ödemelerde internasyonal para transferi işlemi gerçekleştireceksiniz. Bu, eğer iyi bir araştırma yapmadıysanız, hesapta olmayan yeni maliyetlerin karşınıza çıkacağı anlamına geliyor. Üstelik evi oturmak için değil de kiralamak için alıyorsanız, hem kira ödemelerini almak hem de eğer kullandıysanız konut kredilerinizi tertipli ödemek için tertipli olarak internasyonal para transferi gerçekleştirmeniz gerekecek. Tüm bu biçim şeyleri dert etmenize artık asla gerek yok, bundan dolayı TransferGo ile Avrupa’nın dört bir yanından Türkiye’ye; Türkiye’den de Avrupa, ABD ve Kanada’ya fazlaca düşük bir gönderim ücretiyle süratli ve güvenli şekilde para transferi gerçekleştirilebilir. Üstelik arkadaşlarınızıdavet ederek TransferGo’yu kullanmaya süregelen her kişi için para ödülü kazanabilirsiniz.
Yeni evinizin şimdiden hayırlı olmasını diliyoruz.