Baharın gelişi asırlardır dünyanın dört bir yanında birbirinden değişik, benzersiz ritüellerle kutlanmaya devam ediyor. Kış mevsiminin bitişiyle günlerin uzayıp bereketlenmesi, doğa ananın görkemli uyanışı, ısınan havaların içimizde yarattığı görkemli enerji kutlamaya değmez mi? Dünyanın en verimli topraklarından olan Anadolu’da da bu şekilde düşünülmüş olacak ki baharı karşılamak ve doğa ananın uyanışını kutlamak için görkemli bir töre başlamış: Hıdrellez.
Peki, nedir bu Hıdrellez?
Anadolu’da halk içinde kabul gören yaygın bir inanışa nazaran; dünyada darda kalanların yardımcısı olarak görülen Hızır karaların ve havanın hakimi, İlyas peygamber ise suların hakimidir. İkisi bir araya vardığında her şeye güç yetirebildikleri rivayet edilir.
Hızır ve İlyas peygamberin her yıl 5-6 Mayıs tarihlerinde yeryüzünde buluştuğuna inanılır. Bolluk ve bereketi simgeleyen kişiler oldukları için onların ayaklarını basmış olduğu her yerin yeşerdiği, dokundukları her şeyin bereketlendiği ve şifa dağıttıkları düşünülür.
Hızır ve İlyas kelimelerinin birleşiminden oluşan isim, süre içinde kaynaşmış ve Hıdrellez olarak söyleniş edilmeye başlanmıştır. Yalnız Anadolu, Orta Doğu ve Balkanların ortak geleneği olan Hıdrellez; dünyanın değişik yerlerinde Ederlez, Altı Mayıs, Aya Yorgi, Eğrilce, İderlez, İlkyaz, Mantifer, Mar Curcos ve Ruz-I Hızır isimleriyle de anılmaktadır.
Baharın habercisi, bolluk ve bereketin sembollerinden biri olarak kabul edilen Hıdrellez, tesiri altına alan hikayesi ve nesillerdir sürdürülen alışılmadık ritüelleriyle “UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Sıralaması’ndeki yerini almıştır.
Hıdrellezde neler yapılır?
Hıdrellez kutlamaları bir oldukça süre yeşillik, ağaçlık alanlarda, su kenarlarında yapılır. Hıdrellez zamanı baharın taze bitkilerini ve taze kuzu eti ya da kuzu ciğeri yeme benzer halde adetler vardır.
Hıdrellezin en yaygın ritüellerinden biri ateş yakarak üstünden atlamaktır. Bu ritüelin hastalıktan ve nazardan koruduğuna inananlar olduğu benzer halde günahlardan arındırdığına dair bir inanış da mevcuttur. Ateşin üstünden atlama geleneği Hıdrellez ile adeta bütünleşmiştir.
Hıdrellez akşamı gül ağacının altına dilekleri temsilen fotoğraf çizmek, para gömmek ve gül dalına arzu yazmak benzer halde adetler de vardır. Ertesi gün dilekler denize atılır, gömülen bozuk para çıkarılarak cüzdana konur ve yıl süresince harcanmaz. Böylece cüzdanın asla boş kalmayacağı ve paranın bereketleneceğine inanılır.
Hıdrellez günü çevredeki açlar doyurulur, yemekler paylaşılır. Bu paylaşımlar neticesinde bolluk ve bereketin artacağı düşünülür.
Evlenmek isteyen fakat bir türlü evlenemeyen kızların başlarının üstünde kilit açılır. Bu sayede talihlerinin de açılacağına inanılır.
Hıdrellezde sabah gün doğarken kırlara, bahçelere çıkıp Hızır’ın ayak izlerine basarak bolluk ve berekete ulaşacağına inananlar vardır. Yalnız Hıdrellez gününün ana teması doğa ve insan sevgisidir. Şu sebeple Hızır ve İlyas peygamber; insanları, doğayı, cömertliği ve paylaşmayı seven, bereketin sembolü olmuş kişilerdir.
Hıdrellezde meydana gelen birbirinden acaip ritüeller kültürlere nazaran farklılık gösterdiği için saymakla bitmez. Tüm bunların yanı sıra bir de yapılmaması gerektiğine inanılan birkaç şey vardır.
Hıdrellezde neler yapılmaz?
Eski geleneklere nazaran Hıdrellezde şunların yapılmaması gerektiğine inanılır:
- Hıdrellez günü hiçbir yeşil dalından koparılmaz.
- 5 Mayıs akşamı evlenme çağına gelmiş kızlara bulaşık yıkatılmaz.
- Hıdrellez günü çamaşır yıkanmaz, ev temizlenmez ve iş yapılmaz. O gün bayram benzer halde kutlanır ve çalışılmaz.
Sizin de dilekleriniz hazırsa 5 Mayıs gecesi bir gül ağacına bağlamayı dikkatsizlik etmeyin.
Kimbilir kim bilir yurt dışındaki sevdiklerinizin dileği sizin yapmanızı bekledikleri bir sürprizdir… Bu yıl baharı birlikte karşılayamasanız da, TransferGo ile yapacağınız yurt dışı para transferi ile baharın bolluk ve bereketini onlarla paylaşabilirsiniz.
Dikkatsizlik etmeyin, TransferGo ile para transferiniz aynı gün içinde gerçekleşir. Üstelik son aşama uygun döviz kurları ve düşük komisyon avantajıyla…
*
Tuttuğunuz dilekler gerçek olsun, hanenize mutluluk dolsun. Hıdrelleziniz mukaddes olsun!