Türkiye’de ara sıra küçük büyüklüklerdeki depremlerin yanı sıra oldukça şiddetli organik afetler de meydana gelebiliyor. Peki, Arap ve Afrika levhalarının Türkiye fay hatlarına iyi mi bir tesiri vardır?
Türkiye’de bu zamana kadar pek fazlaca zelzele meydana geldi. Bunun son örneği Adana, Hatay, Kilis, Diyarbakır, Gaziantep, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa, Adıyaman ve Elazığ illerini ciddi seviyede etkileyen Kahramanmaraş depremidir.
6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde sırasıyla 7,7 ve 7,6 iki büyük zelzele felaketi meydana geldi. Meydana gelen zelzele felaketinin arkasından 30 bini aşkın insan yaşamını yitirdi. Ek olarak organik afet sonucu fazlaca fazla sayıda bina yıkıldı.
Daha ilkin 1999’da 7,4 büyüklüğünde Gölcük depremi, 1999’da 7,2 büyüklüğünde Düzce depremi, 1939 senesinde 7,9 büyüklüğünde Erzincan depremi, 2011 senesinde 7,2 büyüklüğünde Van depremi ve 2020’de 6,6 büyüklüğünde İzmir depremi dahil pek fazlaca zelzele felaketi meydana geldi. Peki, Afrika ve Arap levhalarının fay hatlarına olan tesiri nedir?
Arap ve Afrika Levhalarının Türkiye Fay Hatlarına Etkisi
Türkiye’nin güneyinde Afrika ve Arap levhaları, kuzeyinde ise Avrasya levhası bulunuyor. Arap levhasının şimal sınırını Bitlis-Zagros Kıvrım Kuşağı, Afrika levhasının şimal sınırını ise Helen-Kıbrıs yayı oluşturuyor.
Peki, söz mevzusu levhaların Türkiye’deki fay hatlarına iyi mi bir tesiri var? Yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür, geçtiğimiz yıllarda toplumsal medya hesabı üstünden bu mevzu ile ilgili oldukça önemli bilgiler paylaşmıştı.
Dostlar merhaba. 2. Ders başladı. Şekilde Türkiye’nin etrafındaki levhaları görüyorsunuz. Güneyde Afrika ve Arap levhaları, Kuzeyde Avrasya levhası. Afrika levhasının şimal sınırını Helen-Kıbrıs yayı oluşturuyor. Afrika ile Arap levhaları arasındaki sınır DSF (Ölüdeniz Fayı) pic.twitter.com/whUCVcFbdW
— Prof. Dr. Naci Görür (@nacigorur) January 31, 2020
Prof. Dr. Görür tarafınca aktarılan bilgilere bakılırsa Afrika ve Arap levhaları Avrasya levhasına doğru hareket ettikçe sıkışma meydana geliyor. Anadolu levhası da sıkışmadan dolayı Şimal Anadolu ve Doğu Anadolu fayları süresince batıya doğru hareket ediyor.
Bu faylar batıya doğru hareket ettikçe ters saat yönüne ve Helenik Yayına doğru dönüyor. Bu durum, Batı Anadolu’da Şimal ve Güney yönünde gerilmeye yol açıyor. Afrika levhası, Helen-Kıbrıs yayı süresince Anadolu levhasının altına dalıyor.
Tamamı, değişik noktalarda zelzele bölgelerini oluşturuyor. Bu bölgeler içinde Doğu Anadolu, Şimal Anadolu, Doğu Anadolu ve Batı Anadolu (Ege) yer ediniyor.
En Fazla Kaç Büyüklüğünde Zelzele Meydana Gelebilir?
Gezegenimizde ara sıra çeşitli büyüklüklerde depremler gerçekleşiyor. Peki, en fazla kaç büyüklüğünde zelzele meydana gelebilir? Bu yazıda en büyük depremin kaç büyüklüğünde olabileceğine dair dört gözle beklenen suali yanıtlayacağız.
Bu yazıda Yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür tarafınca Arap ve Afrika levhaları ile ilgili paylaşılan bilgileri aktardık. Ek olarak DepremRiskim adlı mobil uygulamanın ne işe yaradığını ve iyi mi kullanıldığını merak ediyorsanız DepremRiskim nedir sorusu dahil bazı soruları yanıtladığımız yazıya da göz atabilirsiniz.
Naturel Afet Anında Yararlı Olabilecek Uygulamalar
Zelzele benzeri organik afetler esnasında birileri ile kontakt oluşturmak sandığınızdan fazlaca daha zor olabilir ve bu şeklinde durumlara karşı evvelinde hazırlık yapmanızda yarar var.