Almanya’da karnaval geleneği, oldukca eskiye dayanan ve ülke tarihinde önemli bir yere haiz olan etkinlikler olarak ön plana çıkıyor. Karnaval ya da faşing, bilhassa Ren bölgesinde olmak suretiyle Almanya’nın katolik kesimlerinde kutlanan bir gelenektir. Renkli görüntüler, kahkahası bol miktarda oranda oranda vakitler geçirmek istiyorsanız, bu mevzuda Almanya’da ne olursa olsun karnavallara katılım göstermelisiniz.
Eğer karnavallara büyük bir ilgi duyuyorsanız, Alman Karnavalı: Renkleriyle ve şenlikleriyle öne çıkan bir töre yazımızı da okumanızı öneriyoruz.
Almanya’da karnaval geleneğinin tarihçesi
Madem Almanya’daki karnavallara ilişkin bir girizgah yaptık, karnaval geleneğinin geçmişine gitmeden olmaz. Birazcık genel kültür, birazcık da keyifli bilgiler eşliğinde bu geleneği sizinle paylaşmak istiyoruz.
Karnavalın kökenine gittiğimizde 5 bin yıl ilkin Mezopotamya’ya doğru yol almamız gerekiyor. Orta Çağ’da 12. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar, 6 Ocak civarında soyluların festivalleri kutlanıyordu ve bu sırada kilise ritüellerinin bir parodisi gerçekleştiriliyordu.
Karnaval kelimesi, 17. yüzyıldan bu yana söyleniyor. Aslına bakarsak karnaval, Latince “carne vale” şu demek oluyor ki “et-veda” sözcüklerinden oluşuyor.
Almanya’da karnaval geleneğine baktığımızda kökeni pagan dinlerine dayanıyor. Pagan dinleri, Hristiyanlığın gelişmesinden oldukca daha ilkin var olurken kökeni Romalılara dayanıyor. Almanya, Hristiyanlaştırıldığında, halk tarafınca kabul gören gelenekler de kilise tarafınca onay görmüş oldu ve böylece günümüzün karnavallarının temelleri atıldı.
Almanya’da karnaval, bulunduğunu şehre bakılırsa “Karneval” ya da “Fasching” olarak adlandırılabilir ve “Beşinci Mevsim” olarak geçer. Bu geleneğe bakılırsa, 40 gün süresince oruç tutuluyor. Bu oruç sürecine geçilmeden ilkin de karnaval yapılarak, kutlamalar gerçekleştiriliyor.
Bir fazlaca süre Karneval; orta ve şimal Almanya’da (Mainz hariç) kullanılırken, Fasching ise güney Almanya’da kullanılıyor. Fastenacht ise Baden-Württemberg’de kullanılıyor.Karnaval süresince geçit törenleri, sarhoşluk ve şeker toplama şeklinde gelenekler devam etse de birçok insan oruç tutma geleneğine günümüzde devam etmiyor.
Bu aşamada söylemeden geçmek istemedik. Almanya’da kutlanan karnavallarda çeşitli kostümler giyiliyor ve bunun aslına bakarsak bir anlamı var. Kılık değiştirilmesi ve kostüm giyilmesi eşitlik ilkesinin bir gereği. Almanya’da o gün çoğumuz aynı konumda bulunuyor.
Bu tür karnavallarda iktidar yapıları ortadan kaldırılıyor ve köle ile hükümdar aynı çizgiye geliyor, şu demek oluyor ki eşitleniyor. Bu sebeple Orta Çağ’da bir fazlaca süre bir çocuk psikopos seçilirken, bu psikopos da rahip giysisi giyerek, yetişkinlere Levililer kitabını (Tanah ve Eski Ahit’in ilk beş kitabını teşkil eden Tevrat’ın üçüncü kitabı) okuyordu.
Almanya’da karnaval ne süre?
Almanya’da Karnaval 11 Kasım saat 11:11’de başlıyor ve Küllü Çarşamba (Aschermittwoch) öncesi günü 23:59’da bitiyor. Küllü Çarşamba her yıl değişik bir tarihe denk düşerken, Almanya’da karnaval sezonu ne olursa olsun 11.11’de başlıyor.
2024 yılına baktığımızda Deli Günler 8-14 Şubat içinde olacak. Weiberfastnacht (Şişman Perşembe) 8 Şubat 2024, Rosenmontagszug (Gül Pazartesi Geçit Töreni) ise 12 Şubat 2024 tarihinde gerçekleştirilecek.
Almanya’da her şehir, Köln şeklinde karnavalın başlangıcını kutlamıyor. 11 Kasım’ın açılışından sonrasında, Küllü Çarşamba’dan 6 gün öncesine kadar başka hiçbir şey olmamış şeklinde olabilir bir tek bu büyük partiler içinde, karnavalı kutlayan tüm yerlerde yüzlerce küçük ve daha geleneksel etkinlikler yapılıyor.
Almanya’da karnaval dinlence midir?
Almanya’da karnaval, resmi dinlence olarak görülmüyor. Yalnız tatiller eyaletlere bakılırsa farklılık gösteriyor. Köln, Düsseldorf, Aachen, Mainz ve Baden’de karnaval günlerinin resmi dinlence olduğu düşünülebilir. Yalnız naturel ki hukuki olarak dinlence değil. Yalnızca işverenler ya çalışanlarına tüm gün izin veriyor ya da öğle saatlerinden itibaren işletmeyi kapatarak tatile başlıyor.
Almanya karnavalı için en önemli tarihler
11 Kasım
Bahsettiğimiz şeklinde, Almanya’da karnaval sezonu resmi olarak 11 Kasım’da sabah 11’i tam olarak 11 dakika gece başlıyor. Bundan sonrasında Küllü Çarşamba’ya kadar görülebilecek nispeten küçük Karnaval kutlamaları gerçekleştiriliyor.
Şişman Perşembe (Weiberfastnacht)
Almanya’da karnaval süresince bir sonraki kutlama Küllü Çarşamba’dan 6 gün önceki gün olan Şişman Perşembe (Fat Thursday) günü başlıyor. Bu gün Katoliklerin Paskalya bayramına kadar gerçekleştirecekleri perhizden önceki son gün olarak biliniyor.
Bu günden sonrasında dindar olan kesimler, paskalya bayramına kadar yediğine içtiğine daha fazlaca dikkat etmeye başlıyor. Bu yüzden Şişman Perşembe kucak kucak yiyecek yeme günü olarak biliniyor.
Almanya’da Bayanlar Karnavalı anlamına gelen Weiberfastnacht, Şişman Perşembe gününde saat 11.11’de başlıyor. Bir fazlaca süre bayanların bir günlüğüne belediyeyi ele geçirmelerine ve orada çalışan adamların öpücük karşılığında kravatlarını kesmelerine izin veriliyor.
Bu kutlama hem de sokak karnavalının da başlangıcı sayılıyor. Bayanlar gün süresince adamların kravatlarını kesmeye devam ediyor ve uyarı yapmadan erkekleri öpmeleri de yaygın bir etkinlik olarak görülüyor.
Almanya’da karnaval hafta sonu
Almanya’da karnaval hafta sonuna değinecek olursak. Havalar soğuk malum, bundan dolayı sabah erken saatlerde içilen bir içecek olan Fruhschoppen’ı, geleneksel Alman içeceği olan Gluhwein’ı ya da soğuk bir Alman birasını içmek kaçınılmaz. Karnı aç olanlar için ise Alman simidi brezel güzel bir tercih olabilir. Bu hafta sonu partilere ve daha resmi balolara yabancı değil.
Küllü Çarşamba’dan önceki Cuma, Cumartesi ve Pazar günleri daha küçük kutlamalar yapılmaya devam ediliyor.
Güllü Pazartesi (Rosenmontag)
Güllü Pazartesi anlamına gelen Rosenmontag, birçok insanoğlunun için karnaval sezonun artık bittiği gün olarak kabul edilebilir. Eğlencenin doruğa çıkmış olduğu geçit törenleri yapılıyor. Köln ve Düsseldorf şeklinde büyük şehirde Güllü Pazartesi gününde geçit törenleri olur.
Bu geçit törenlerinde başta Almanya olmak suretiyle; dünyadaki birçok meşhur kişinin karikatürleri gösteriliyor ve bu kişilerle alay ediliyor.
Almanya’dan, ABD’den hatta Türkiye’den bile en tanınan ve yetkin siyasetçilerin büyük kuklaları geçit töreninde gösteriliyor. Bu sırada geçiş icra eden değişik bir aracın canlı müziği de açılıyor. Kenarda geçit törenini izleyen insanlara da şeker ve ufak hediyeler dağıtılıyor.
Tövbe Salısı (Veilchendienstag)
Tövbe Salısı (Veilchendienstag), Almanya’da karnavalın son gününü temsil ediyor ve dolayısıyla ötekilerden birazcık daha sessiz geçiyor. Tövbe Salısı’nda gün sonunda gerçek boyutunda samandan yapılmış bir figür (Nubbel) yakılıyor. Nubbel, Karnaval sezonunda işlenen tüm günahları simgeliyor ve bir kez yakıldığında, tüm bu günahların affedildiğine inanılıyor.
Küllü Çarşamba (Aschermittwoch)
Küllü Çarşamba, Almanya’da karnaval sezonunun sonunu ve oruç tutmanın ilk gününü işaret ediyor. Dindar kişiler kiliseye gidiyor ve ve alnına bir kul hacı alıyor. Geleneksel bir balık yemeği, önümüzdeki sürem için daha sağlıklı yaşamın başlangıcı olarak görülüyor ve dindarlar Paskalya Pazarı’na kadar oruç tutmaya devam ediyor.
Almanya’da karnaval kutlaması meydana getirilen şehirler
Karnaval süresince Almanya’daysanız, ne olursa olsun fakat ne olursa olsun katılmanızı öneriyoruz. Naturel hangi şehirlerde kutlamalar yapıldığını bilmiyor olabilirsiniz. Bu bölümde Almanya’da karnaval kutlaması meydana getirilen şehirlere değiniyoruz.
Köln Karnavalı
“Deli günler”, tüm Almanya’daki en büyük ve en eski (kaydedilmiş) karnaval olan Köln Karnavalı‘nı doğru bir halde tanımlıyor diyebiliriz. Kutlamalar esnasında, karnaval süresince barların kapanış saatleri askıya alınıyor ve sokaklarda eğlence artık tavan yapıyor.
Köln’de meydana getirilen karnavaldaki en büyük özellik, Güllü Pazartesi yürüyüşü ve binlerce insanoğlunun “Kolle Alaaf”, şu demek oluyor ki “Her şeyden ilkin Köln!” diyerek haykırması olabilir. Köln, eleştiri ve mizahı o şekilde iyi birleştiren bir şehir ki, buradaki karnavalı kovuşturmak sizi hakkaten güvenilir olun derinden etkileyecek.
Kutlamalar Pazartesi günü saat 18.00’de Alter Markt’ta başlıyor. Üstelik bu kez Köln’de yepyeni bir rota izlenecek.
Münih Karnavalı
Münih’te karnaval, Köln’e kıyasla daha küçük olsa da gene de katılanlar için oldukca keyifli geçiyor. Festivaller Marienplatz’da ve yakındaki Viktualienmarkt’ta, Pazar Karnavalı’nda “Daft Şövalyeleri” (die Damischen Ritter) büyük bir geçit töreni ile bitiyor.
Görülmesi gereksinim duyulan diğeri etkinlikler içinde Viktualienmarkt’ta Tövbe Salısı süresince Pazar Kadınlarının Dansı (die Damischen Ritter) bulunuyor.
Bu töre, 1800’lerde başlamış olan bir tek o zamandan beri Münih’teki karnavalı en önemli albeni merkezlerinden biri haline getiren bir töre olarak öne çıkıyor.
Mainz Karnavalı
Mainz karnavalı, renkli, içkili şenliklere zeka ve gülmece katıyor. Hiciv, yazınsal gülmece ve politikacılarla alay etme performanslarıyla malum bu karnavalda ana etkinlikler; Altweiberfastnacht’tan Tövbe Salısı’na kadar devam eden ana karnaval haftasında gerçekleşiyor. Mainz, Avrupa’da türünün en büyüğü olan çocuk geçit töreniyle de adından oldukca söz ettiriyor.
Güllü Pazartesi ve gençlik maskesi geçit töreniyle, diğeri karnavallardan ayrılan Mainz Karnavalı, önemli etkinliklere de imza atacak. 16 Şubat 2024 Cuma Meenzer Fassenacht, Yaşlı Bayanlar Partisi ve 18 Şubat 2024 Prinzengardeball ile THE BALL – Çılgınlar Gecesi kutlanacak.
Düsseldorf Karnavalı
Düsseldorf, Almanya’nın en popüler karnavallarından birine ev sahipliği yapmasıyla biliniyor. Köln ve Düsseldorf içinde her mevzuda olduğu şeklinde karnaval esnasında da görkemli bir rekabet söz mevzusu. Karnavala katılım gösterenler, “Düsseldorf Helau” çarpıcı sözleri atarak, müzik, dans ve kahkahalarla sokaklara dökülüyor.
2024 Düsseldorf Güllü Pazartesi için rotaya ilişkin bilgiye ulaşabilmeniz için buraya tıklayabilirsiniz.
Aachen Karnavalı
Aachen karnavalının sloganı: Kalbinizde luk ile eğlenin (Spass an der Freud)
Şarkılar, danslar, kucak kucak içmek ve şakalaşmak; Aachen karnavalının kalbini oluşturuyor. Tüm etkinlik ve eğlenceler o şekilde güzel bir atmosferde gerçekleşiyor ki büyülenmemeniz kesinlikle olanaksız.
Almanya karnavalına katılmadan ilkin dikkat etmeniz gerekenler
Karnavala katılmaya hazırsanız bazı bilgileri öğrenmenizi tavsiye ediyoruz. Sözgelişi karnavalda bazı kostümleri giymek, size yüklü oranda cezaya niçin olabilir. Resmi giysilere tıpatıp benzeyen özellikte giysileri giyemezsiniz.
Sözgelişi Almanya’da bir polis memurunun üniformasının aynısını kostüm olarak giymek yasaktır. Bunun yanında aşırı sağcı semboller içeren kostümler de yasak ve kabahat teşkil eder.
“Ben bu karnavalda bir kovboy olacağım ve silahımı belime takıp aksesuar olarak kullanacağım” diyenler yanılıyor. Bu sebeple Almanya’da her ne kadar karnavalda kurallar esnekse bile gene de tabanca taşımanın bedeli oldukca ağır olabilir.
Havaların soğuk bulunduğunu düşünerek kalınca kıyafetlerin üstüne kostüm giymeyi düşünmeyin. İşin sonunda muhtemelen terden sırılsıklam kalmış bir halde, kırmızı yanaklarla kendinizi bir buz kovasının içine atma hayalleri kurarken bulabilirsiniz.
Eğer devasa çadırların içinde kutlanacaksa montunuzu orada bulunan vestiyerlere vermeyi tercih edebilirsiniz.
İçki kullanıyorsanız otomobilinizi evde bırakmanızı tavsiye ediyoruz. İşin sonunda ehliyetinize el konulmasını ya da başkasının yaşamını tehlikeye atmanızı istemeyiz o şekilde değil mi?
Kıymetli eşyalarınız mevzusunda bir uyarı yapmak iyi olabilir. Oldukca kalabalık olduğundan ve gönlünüzce eğlenmeyi istediğiniz için kıymetli eşyalarınızı yanınıza almamanızı tavsiye ediyoruz. Kostümler giyildiği için hırsızlık yapmayı düşünen fırsatçılar, bu kostümlerle kalabalıklar içinde dolanabilir.
O nedenle kıymetli eşyanızı yanınıza alacaksanız bile ne olursa olsun en yakınınızda bulundurmaya ve sık sık denetim etmeye itina göstermenizi öneriyoruz. Bu aşamada önerimiz şu olur, eğer kostümü kendiniz dikecekseniz, bir iç cep yaparak problemi çözebilirsiniz.