İsrail – Filistin cenginde adını sıkça duyduğumuz kavramlardan birisi ‘Demir Kubbe‘ oldu. İsrail’in müdafa sisteminin en önemli parçalarından biri olarak gösterilen ‘Iron Dome‘ doğrusu ‘Demir Kubbe’nin tam olarak ne olduğu ve iyi mi çalmış olduğu dünya genelinde merak ediliyor. Bu yazımızda da Demir Kubbe’nin iyi mi bir sistem olduğu ile ilgili teknik detayları ele aldık!
Demir Kubbe Nedir?
İsrail tarafınca geliştirilen 10 senelik bir müdafa sistemi olduğu biliniyor. Rafael adlı ve İsrail kökenli bir şirket ile İsrail’in Hava ve Uzay Sanayileri Kurumu’nun iş birliğiyle tasarlanan bu müdafa sistemi İsrail’in kuzeyinde hazırlanıyor.
İlk başlangıçta bir tek İsrail’de üretilmesi planlanan bu sistemin seri üretime geçmesi ile birlikte bazı bileşenlerinin ABD’de üretildiği biliniyor. İsrail’in demir kubbe için ABD’den yüklü bir miktar finansal destek alması mevzuyla ilgili öngörüler içinde yer ediniyor.
2011’den bu yana İsrail’in hava saldırılarına karşı kullandığı Demir Kubbe’nin esas amacı çeşitli menzillerden gelen füzeleri etkisiz hale getirmek. Bunun için üç değişik hava sistemi kullanılıyor. Demir kubbe ise bunlardan birincisi olarak tanıtılıyor.
Kısa menzilden gelen saldırılarda vazife alan bu sisteme ek olarak uzun menzilli saldırılarda Davut’un Sapanı adlı başka bir müdafa mekanizması kullanılıyor. Atmosferin üst katmanları ve atmosfer dışı saldırılara karşı Ok 2 ve Ok 3 adlı müdafa sistemleri bulunuyor.
Demir Kubbe Iyi mi Çalışır?
- İsrail’in en oldukça konuşulan müdafa sistemi “Demir Kubbe” tüm hava şartlarında, gece gündüz fark etmeksizin çalışmaya uygun olarak üretiliyor.
- Bünyesinde bulunan radar sistemi yardımıyla kısa menzilden gelen roketlerin oluşturduğu tehdidi saptayabiliyor.
- Gelen roketin tahmini varış noktası yerleşim yerlerine yada alt yapı tesislerine denk geliyorsa bu roketi imha etmek için Demir Kubbe’den ilgili rokete roket gönderiliyor.
- Bu füzeler evvelde belirlenmiş durağan(durgun) noktalardan yada mobil birimlerden ateşleniyor.
- Şimdiye kadar Gazze’den gelen roketlerin birçoğunu etkisiz hale getirebilen bu sistemin artık yetersiz kalmaya başladığı görülüyor.
- Roket sayısının arttığı durumlarda bazı roketlerin demir kubbeyi aşabildiği ve Tel Aviv şeklinde önemli merkezlere ulaşabildiği mevzuyla ilgili olarak paylaşılan bilgiler içinde.
- Demir kubbenin bir roketi önlemesi için gereksinim duyulan maliyetin 20.000 – 100.000 dolar aralığında olduğu belirtiliyor. Söz mevzusu roketlerin üretimi için ise 100 dolarlık bir bütçe bile kafi olabiliyor.
- Demir Kubbe’nin toplamda 600 – 800 tane aralığında roket atma kapasitesi mevcut. Radar sistemi ise aynı anda 1100 tane hedefi inceleyebiliyor.
- Her roketi engelleme hedefi olmayan bu sistem can ve mal yitirilmesine niçin olabilecek roketleri hedef alsa da oldukça yönlü ve yoğun bir roket atışına maruz kaldığında etkili performans göstermekte zorlanıyor.
- Demir Kubbe’nin performansını düşürme mevzusunda aynı anda oldukça sayıda roketin atılması etkili oluyor.
- Doç. Dr. Murat Aslan’ın belirttiğine bakılırsa 20 dakikalık bir sürede 5000 tane şeklinde bir roket atışı yapıldığında Demir Kubbe’nin bu roketlerin belli bir kısmına odaklanabileceği ve diğerlerine engel olamayacağı öngörülüyor.
- Demir Kubbe’nin işleyişine bakılırsa bazı füzeler bilgili olarak kaçırılıyor. Özetlemek gerekirse müdafa sistemi zararsız görmüş olduğu füzeleri tehdit olarak algılamadığı için tepki göstermiyor.
- Yalnız yoğun roket atışı ile sistem doyuma ulaştığında İsrail için tehdit oluşturabilecek füzeler İsrail’in önemli noktalarına ulaşabiliyor.
Ulusal Yas Nedir? Ulusal Yasta Neler Olur?
Toplumun büyük bir çoğunluğunu hüzne boğan dirimsel durumlarda ülke genelinde ‘ulusal yas’ duyuru edildiğine birçoğunuz şahit olmuşsunuzdur.