Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), vergi kaçakçılığını önlemek ve vergilerin daha adil toplanmasını sağlamak amacıyla bir antak kalma başlattı. Bu antak kalma, otomatik bilgi paylaşımı olarak biliniyor ve tüm ülkeleri vergi mevzusunda şeffaflık ilkesine nazaran hareket etmeye teşvik ediyor.
Amacı, internasyonal vergilendirme alanında bir standart oluşturarak vergi kayıplarını azaltmaktır. Bu sözleşme, yurt haricinde yaşayan kişi ve firmalar için önem taşıyor zira tüm banka ve finans işlemlerine ilişik bilgilerin paylaşılmasını içeriyor.
Bu sistem yardımıyla, devletler karşılıklı olarak her türlü gelir, ticari kazanç ve banka hesabı detaylarını şeffaflık çerçevesinde paylaşabiliyor. Sözgelişi, Almanya’da yaşayan bir Türk vatandaşı, Türkiye’deki banka hesaplarının detaylarını Alman hükümetiyle paylaşmak zorunda kalabilir.
Bu antak kalma, yurt haricinde geliri olan kişilerin vergi bilgilerini doğru bildirmemesi durumunda maddi ve hukuki sorunlarla karşılaşabileceği anlamına geliyor.
Son gelişmelere nazaran, otomatik bilgi değişimi anlaşması dünya genelinde vergi kayıplarını engellemeyi hedefliyor ve tüm ülkeleri etkilemesi ümit ediliyor. Türkiye, Almanya, Hollanda, Fransa, Avusturya ve Belçika benzer şekilde ülkelerin finansal bilgilerin paylaşımında bazı istisnaları vardı.
Bir tek Türkiye’nin 2017’de imzaladığı ve 2021’de yürürlüğe giren bir anlaşmayla, Almanya’da yaşayan Türkiye kökenli kişilerin finansal bilgileri, Almanya ile paylaşılır hale geldi.
Otomatik bilgi paylaşımı ile ilgili son durum nedir?
Otomatik bilgi değişimi anlaşması, dünya genelinde vergi kayıplarını azaltmayı amaçlıyor ve bu anlaşmanın tüm ülkeler üstünde eşit bir tesiri olması ümit ediliyor.
Türkiye’nin 2017’de kabul etmiş olduğu ve 2021’de yürürlüğe giren ‘Finansal Hesap Bilgilerinin Otomatik Değişimine İlişkin Fazlaca Taraflı Yetkili Makam Anlaşması’ (1 Haziran 2021 tarihindeki karar, 31498 sayılı Resmi Gazete’de 4025 Karar Numarası) ile Almanya’da yaşayan Türkiye kökenli kişilerin finansal bilgilerinin 1 Haziran 2021’den itibaren Almanya ile paylaşılması mümkün oldu.
Bu antak kalma çerçevesinde, Almanya ve Türkiye içinde 2019 yılına ilişik finansal bilgilerin paylaşımı başladı. 2020 ve 2021 yıllarına ilişkin bilgilerin ise sırasıyla Eylül 2021 ve Eylül 2022 tarihlerine kadar paylaşılması planlanıyor. Bu, iki ülke arasındaki finansal şeffaflığın artmasına ve vergi kaçakçılığının önlenmesine destek olacak bir adım.
Otomatik bilgi değişimi iyi mi işliyor?
Otomatik bilgi transferi anlaşması, katılan tüm ülkelerin finansal bilgileri paylaşmasını mecburi kılıyor. Bu uygulama çerçevesinde, bankalar ve sigorta şirketleri benzer şekilde finansal kuruluşlar, yurt haricinde yaşayan bireylerin ve kurumların mali hesap bilgilerini ilgili devlet makamlarına iletmekle yükümlü.
Bu sistemle, anlaşmayı onaylayan ülkeler, lüzumlu gördüklerinde bu toplanan mali bilgileri isteyebilir ve bu bilgiler resmi makamlarca geçirme edilebilir. Bakanlar kurulu ve gelir idaresi benzer şekilde yetkili kurumlar bu bilgilerin denetimini yapar ve bu bilgiler yalnızca vergisel amaçlar için kullanılabilir.
Bu süreç, internasyonal mali şeffaflığı artıran ve vergi kaçakçılığını önlemeye destek olan önemli bir adımdır.
Otomatik bilgi transferi ile neler paylaşılacak?
Gömü ve Maliye Bakanlığı’nın Ocak 2018’deki resmi açıklamasına nazaran, otomatik bilgi paylaşımı uygulaması kapsamında bir tek finansal kuruluşlarda bulunan mevduat ve birikim hesapları benzer şekilde finansal hesap bilgileri yer alacak.
Ev, arsa, gayrimenkul benzer şekilde finansal olmayan varlıkların bilgileri bu değişim kapsamında olmayacak. Finansal bilgilerin paylaşılmasıyla ilgili olarak hesap sahibinin tam adı, ikamet adresi, vergi kimlik numarası, hesabın yıl sonu bakiyesi ve yıl içinde elde edilmiş faiz, temettü benzer şekilde gelirler paylaşılacak bilgiler içinde.
Bir tek hesap hareketleri ve vatandaşlık bilgisi benzer şekilde daha kişisel veriler bu değişim sürecine dahil edilmeyecek. Bu, finansal şeffaflık sağlarken kişisel verilerin korunmasına da önem verildiğini gösteriyor.
Kapsam dışı olan finansal hesaplar
Otomatik bilgi paylaşımı kapsamında, bazı hesap ve varlıklar dışarıda tutuluyor. Bunlar içinde emeklilik ve emeklilik maaşı hesapları, emeklilik dışı tutum hesapları, belirli süreli yaşam sigortası sözleşmeleri, miras hesapları, kredi kartıyla ilişkili mevduat hesapları, halka açık olmayan şirket hisseleri, taşıtlar (otomobil, kamyon vb.) ve gayrimenkuller bulunuyor.
Bir tek, gayrimenkullerden (ev, iş yeri vb.) kira geliri elde ediliyor ve bu bilgi banka benzer şekilde finansal kuruluşlarda tutuluyorsa, bu durum otomatik bilgi paylaşımı yönetmeliğine dahil oluyor.
Bu durum, Almanya’da vergi mükellefi olan kişiler için önemli. Almanya’da gelir vergisi beyannamesi verirken, Türkiye’deki ve diğeri ülkelerdeki tüm gelirlerinizi, kira gelirleri dahil, belirtmeniz gerekiyor.
Bir tek, Çifte Vergiyi Önleme Anlaşması gereği, bu vergilerin bir kısmını Türkiye’de ödemeniz gerekebilir. Bu, internasyonal vergilendirme alanında şeffaflığı ve adil vergi uygulamalarını desteklemek adına atılmış bir adımdır.
Uygulamanın Almanya’daki Türkler’e tesiri
Otomatik bilgi transferi uygulaması, 116 ülke ve vatandaşlarını kapsıyor ve bilhassa yurt haricinde toplumsal yardım alanlar bu uygulamadan en fazlaca etkilenen gruplar içinde yer ediniyor.
Almanya benzer şekilde Türk nüfusunun yoğun olduğu Avrupa devletlerinde, devlet desteği alan Türk vatandaşları, yardımlarının kesilmesi, geri alınması ve hatta yaptırımlarla karşı karşıya kalabilirler.
Almanya’da devlet yardımı alan kişilerin ek gelirlerinin olup olmadığı sorgulanıyor. Emeklilik maaşları bu kapsamın haricinde olsa da, otomatik bilgi paylaşımı yöntemiyle elde edilmiş bilgiler, kişilerin durumlarını değerlendirmede önemli bir unsur. Ek olarak, Türkiye’deki gayrimenkullerden elde edilmiş gelirlerin Almanya’da beyan edilmesi gerekiyor.
Türk finans kuruluşlarından elde edilmiş bilgiler, Türk vergi daireleri tarafınca Alman vergi dairelerine (Finanzamt) iletiliyor. Alman vergi daireleri, yurt dışından elde edilmiş gelirlerin Almanya’daki vergi beyannamesine dahil edilip edilmediğini denetim ediyor. Türkiye’deki gelirlerini Almanya’da beyan etmeyenler vergi kaçakçılığı suçlamasıyla karşılaşabilirler.
Otomatikman paylaşılan bu bilgiler, başlangıçta 2019 ve sonrasındaki gelirleri, hesap bakiyelerini kapsasa da, Alman vergi daireleri bu bilgilerle geçmiş yıllardaki varlıklar ve kazançlar hakkında tahminler yapabiliyor.
Sözgelişi, 5 yıl ilkin Türkiye’deki bir geliri Almanya’daki vergi dairesine bildirmediyseniz, bu durum saptanabilir. Bu, hem şeffaflığı artırıyor hem de vergi kaçakçılığını önlemeye destek oluyor.
Otomatik bilgi paylaşımı iyi mi engellenir?
Otomatik bilgi paylaşımının engellenmesi şu anda mümkün değil. Bundan dolayı, Türkiye’deki mali bilgilerin Almanya’daki vergi dairesine ulaşmadan ilkin, kişilerin Almanya’daki vergi dairesine kendilerini kabahat duyurusu etmeleri ve bu şekilde ihtimaller içinde cezalardan muaf olma imkanlarını araştırmaları gerekiyor.
Almanya’da, kişiler kendilerini zamanında ve etkili bir halde kabahat duyurusu ederlerse, cezai yaptırımlardan kaçınabiliyorlar. Bu, hem de federal adli sicil kaydına yada iyi hal belgesine herhangi bir negatif kaydın eklenmemesi anlamına da geliyor.
Bilhassa bazı iş kollarında “temiz bir sicil” gerektiği ve vatandaşlık süreçlerinde bu durumun önem taşımış olduğu düşünüldüğünde, bu adımın büyük bir önemi var. Bu, kişilere vergisel yükümlülüklerini yerine getirme ve yasal sorunlardan kaçınma fırsatı sunuyor.
Otomatik bilgi paylaşımı: Daha oldukça vergi yükümlülüğü
Ev yada iş yerlerinden elde edilmiş kira gelirleri Türkiye’de vergilendiriliyor. Bir tek, Türkiye ve Almanya arasındaki vergi anlaşması gereği, Almanya’nın da bu tür gelirleri vergilendirmesi söz mevzusu olabiliyor. Bu durum, Türkiye’de ödenen kira gelirleri vergilerinin Almanya’da tekrardan incelenme ihtimalini ortaya çıkarıyor.
Yurt haricinde yaşayan ve gelirlerini bildirmemiş Türk vatandaşları, otomatik bilgi paylaşımı sebebiyle artan vergi yükümlülükleriyle karşılaşabilirler.
Bir tek, Almanya ve Türkiye arasındaki otomatik bilgi paylaşımı, birden fazla vergi ödemeniz anlamına gelmiyor. Sözgelişi, Türkiye’de kira geliriniz var ise, Çifte Vergiyi Önleme Anlaşması gereği bu gelirin vergisini Türkiye’de ödeyeceksiniz.
Ek olarak, Almanya’daki otomatik bilgi paylaşımı süreci ve son gelişmeler hakkında bilgi almak için videomuzu izlemeyi ve Vasistdas Youtube kanalımıza abone olmayı dikkatsizlik etmeyin. Bu, hem güncel bilgileri takip etmenize destek olacak hem de bu karmaşık süreçte daha bilgili kararlar almanıza katkı sağlayacak.