Federal Meclis, nitelikli işçi göçünü daha cazip hale getirmek için Almanya’da çifte vatandaşlık sürecini kolaylaştıran yasayı kabul etti. Organik ki bu gelişmeyle birlikte verilen sonucu destekleyenler ve tepki gösterenler oldu.
Çifte vatandaşlığın kesinleşmesiyle birlikte Almanya’da yaşayan birçok yabancı, vatandaşlığa başvurduğunda aslolan vatandaşlıklarından caymak zorunda kalmayacak. Bu da büyük bir nitelikli işçi açığı yaşayan Almanya için, işçi çekecek bir hamle olarak görülüyor.
Almanya düzgüsel şartlarda ABD, Avrupa Birliği ülkeleri ve iyi anlaştığı ülkelere çifte vatandaşlık verirken, Türkiye kökenli vatandaşların bu şekilde bir hakkı bulunmuyordu. Son yasa tasarısı, bilhassa Türkiye vatandaşları için avantaj sağlayacak.
Almanya vatandaşlığı, seyahat özgürlüğü, Almanya’da emek harcama ve yaşama hakkı, avantajlı eğitim ve Alman konsolosluğu tarafınca korunma hakkı benzer halde bir fazlaca pozitif yanları bulunduruyor.
İlgili yazımız: Alman vatandaşlığı avantajları ve hakları
Almanya’da çifte vatandaşlık yasasının Türkiye kökenliler için avantajları
Çifte vatandaşlık yasasının onaylanmasıyla birlikte Türkiye kökenli vatandaşlar da avantaj sahibi olacak. Düzgüsel şartlarda Almanya’da senelerce yaşasa dahi Türkiye’den gelen bir yurttaş, Almanya vatandaşlığına haiz olamıyordu.
Almanya bu mevzuda bir çifte standart uygulayarak Avrupa ülkelerine ve ilişkilerinin iyi olduğu bazı ülkelere çifte vatandaşlık şansı tanıyordu.
Türkiye’den gelen vatandaşlar ise Alman vatandaşlığı istiyorsa, Türk vatandaşlığından çıkmak zorunda kalıyordu. Yeni tasarıyla birlikte bu durum tamamen ortadan kalkmış olacak. Şartları elde eden Türkiye kökenli vatandaşlar, müracaat yapmalarının peşinden onaylandıklarında çift yurttaş olabilecekler.
Almanya’da çalışmak isteyen Türk vatandaşları, Almanya’yı tercih ettiklerinde ve şartları sağlayarak yurttaş olduklarında, bir Alman benzer halde birçok hakka haiz olabilecek. Siyasal iklimde söz sahibi olabilecek, Alman vatandaşlarına tanınan hakların hepsine haiz olurken hem de toplumun bir parçası olacak ve dışlanmış olmayacak.
Mavi karta haiz olan Türk vatandaşları, isterlerse aynı şekilde devam edebilecek, isterlerse de müracaat yaparak vatandaşlık alma hakkına haiz olabilecek. Nitelikli eleman statüsünde olan vatandaşlar için Almanya, bu yasa tasarısının onaylanmasının peşinden fazlaca daha çekici hale gelecek.
Şundan dolayı Türk vatandaşları, Almanya’yı tercih ettiğinde yalnızca orada çalışan bir eleman olmayacak hem de geçirdikleri onca süre ve Almanya’ya kattıkları onca emeğin karşılığında vatandaşlık da almış olacaklar. Üstelik bu vatandaşlık evlatları de ilgilendiriyor olacak.
Çifte vatandaşlık şartları
Almanya’da çifte vatandaşlık almak için yasa tasarısına nazaran birçok şart bulunuyor. Düzgüsel şartlarda Almanya’da 8 yıl ikamet etme şartı aranıyordu. Artık yeni yasa tasarısıyla birlikte bu yasal süre 5 yıla indirilecek. Almanya’ya üst aşama uyum sağlayanlar ise 3 yılda vatandaşlık alabilecek.
3 yılda vatandaşlık almak için elbet net şartlar bulunuyor. C1 düzeyi Almanca bilmek, iş ya da okulda üstün başarıya haiz olmak, gönüllü çalışmış olmak benzer halde birçok şart aranıyor.
Almanya’da çifte vatandaşlık için gereksinim duyulan şartlar ise şu şekilde:
- Minimum B1 düzeyinde Almanca,
- Lüzumlu geçim kaynaklarına haiz bulunduğunu kanıtlamak,
- Özgürlükçü ve çeşitlilik arz eden Almanya toplumunda yaşamaya bağlılık,
- 5 yıl Almanya’da ikamet etmek.
Dil şartı mevzusunda ise birinci nesil göçmenlerde şart aranmayacak. Bu aşamada Alman hükümeti 1974 yılından ilkin Almanya’ya işçi olarak gelen ya da 1990 yılından ilkin Doğu Almanya’ya gelen kişilerde, vatandaşlık için girilmesi gereksinim duyulan vatandaşlık testi şartı aranmayacak.
Bununla beraber birinci nesil göçmenlerde yaşamını idame ettirecek kadar günlük sözlü Almanca bilgisine haiz olmak kafi sayılacak.
Yabancı anne ve babanın Almanya’da doğan evlatlarının Alman vatandaşı olmasına da izin verilecek. Tek şart, anne ya da babanın 5 yıldan fazla Almanya’da tertipli ikamet etmesi ve daimî oturum iznine haiz olması.
Tüm şartları elde eden Almanya vatandaşı adayları, vatandaşlığa geçiş öncesinde yapılacak olan güvenlik soruşturmasından geçecek ve bu soruşturma dijital ortamda yapılacak.
Tüm bu şartları taşısa bile; ırkçılık, Alman anayasasıyla güvence altına alınan insanlık onuruna aykırılık teşkil edecek tutum ve eylemde bulunan kişiler, kadın-erkek eşitliğine inanmayan, birden fazlaca eşiyle olan birlikteliği olan, Yahudi karşıtı görüşlere haiz olan kişiler Alman vatandaşlığı alamayacak.
Çifte vatandaşlık adımları
Kabine oylaması
Yaz tatili öncesinde, yeni vatandaşlık yasası İçişleri Bakanlığı’nın web sayfasında yayınlandı. Derhal sonrasında ise eyalet hükümetlerinin gözden geçirmesi için sunuldu. Yasa tasarısının onaylanması için Bakanlar kurulu, 23 Ağustos Çarşamba günü bir araya gelmiş olarak, tasarıyı onayladı.
Federal Meclis oylaması
Kabine tasarının onaylanmasının peşinden Federal Meclis oylaması gerçekleştirildi. Meclis, Almanya’da çifte vatandaşlık için oylama yapmış oldu ve 19 Ocak 2024 tarihinde yasa tasarısını kabul etti.
Federal Konsey oylaması
Federal Meclis’te yasanın kabul edilmesinin peşinden oylama bu kez Federal Konsey’e gidecek. Tasarının burada onaylanmasının peşinden geriye Cumhurbaşkanı Frank Steinmeier tarafınca imzalanma aşaması kalıyor.
Uygulama aşaması
Tasarının uygulamaya geçmesi için minimum 6 aylık süre gerekiyor. Bakanlar bu mevzuda istekliyse ve sıkı bir emek harcama ortaya koyarsa, yasanın yürürlüğe girmesi de erken olabilir. Yalnız karmaşık mevzuatlardan dolayı muhtemelen uygulama en erken 2024 Nisan ayında yürürlüğe girecek.
Çifte vatandaşlık başvurusu şimdi yapılabilir mi?
Birçok kişi bu mevzuyu merak ediyor. Yalnız başvurular Şubat 2024 itibariyle nerede ise yapılamıyor. Kanun net olarak belirlendikten ve son şeklini aldıktan sonrasında müracaat yapmanız daha sağlıklı olacaktır. Yasa tasarısı tüm aşamalardan geçip onay aldıktan ve yasaya dönüştükten sonrasında, çifte vatandaşlık için başvurunuzu yapabilirsiniz.
Çifte vatandaşlık yasası ve Almanya’da ilk yansımaları
Almanya’da çifte vatandaşlık mevzusunda birçok görüş başat. Yalnız karşıcılık cephesinden bu yasanın kabul edilmesine tepkiler de geliyor. CSU partisi, çifte vatandaşlığın entegrasyon sorunlarını bununla birlikte getireceğini düşünüyor.
Öte taraftan çifte vatandaşlığın Almanya için yasadışı göçü kontrolden çıkarabileceğini de dile getiriyorlar. Parlamento Grubu Başkan Yardımcısı Andrea Lindholz, çift vatandaşlığın siyasal istikrarı bozacağı eleştirisinde bulunuyor.
Göçmen kuruluşları çifte vatandaşlık hakkının tanınmasını pozitif karşıladı bir tek Almanya Türk Toplumu Eş Başkanı Gökay Sofuoğlu, “Tasarı bu haliyle keyfiliğin önünü açıyor” yorumunda bulunarak, hanım adam eşitliğini göz ardı eden davranışların neler olduğu, ayrımcılığın neler olduğuna dair net bir tablo çizilmesinin lüzumlu bulunduğunu ifade ediyor.
Alman Hükümetinin Ayrımcılıkla Savaşım Sorumlusu Ferda Ataman ise tasarıyla ilgili yorumda bulunarak, vatandaşlığa müracaat yapanların geçimlerini sağladıkları kaynaklarını kanıtlamalarıyla ilgili maddenin daha da net şekilde açıklığa kavuşturulmasının önemli bulunduğunu söylüyor.
İçişleri Bakanı Nancy Faeser ise tasarının Alman ekonomisi için büyük öneme haiz bulunduğunu, ekonominin iyileşmesi ve işçi açığı problemininin giderilmesi için fazlaca yararlı bulunduğunu ifade ederek, “Ekonomimiz acilen nitelikli çalışanlara gerekseme duymakta. En iyi beyinleri bir tek öngörülebilir bir gelecekte toplumumuzun tam anlamıyla bir parçası olabilmeleri halinde kazanacağız” yorumunda bulunmuş oldu.
Almanya Göç ve Uyum Meclisleri Birliği Başkanı Memet Kılıç, son yasa tasarısı öncesinde Alman vatandaşlığı için bir kişinin geçmişte kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kişinin bu görevi yerine getirip getirmediğine bakıldığını, iş arayan bir kişinin çabalamasına rağmen iş bulamaması durumunda ise vatandaşlık şansının elinden alınmadığını ifade ederken, son yasa tasarısıyla birlikte bu mevzuda katılaşmaya gidildiğini söylemiş oldu.
Bu mevzunun Almanya’da münakaşaya niçin bulunduğunu söyleyen Kılıç, ilerleyen günlerde yasanın bu maddesi üstünden sorun çıkabileceğine de vurgu yapıyor. Bu aşamada meydana getirilen eleştiriler de bir yanda büyük bir sual işareti olarak duruyor.
Şundan dolayı yasa tasarısı kişinin kendi geçimini sağlamasını ve toplumsal yardım almaması gerektirme ettiğini söylüyor. Yalnız bekar ebeveynler, engelliler, stajyerler ya da öğrenciler bu mevzuda büyük mesele çekecek. O nedenle dernekler bu mevzuda ses yükseltiyor. Yalnız İçişleri Bakanı Nancy Faeser, bu mevzuda görevli makamların sonrasında bir karar vereceğini söylemiş oldu.
Almanya’da çifte vatandaşlık mevzusunda sık sorulan sorular
Almanya’da çifte vatandaşlık yasası şimdiden büyük bir etki yarattı. Bu mevzuda sık sorulan soruları bu bölümde sizinle paylaşıyor olacağız.
Alman vatandaşlığı için Türk vatandaşlığından vazgeçme zorunluluğu kalktı mı?
Çifte vatandaşlık yasasının yürürlüğe girmesiyle birlikte bu zorunluluk ortadan kalkacak. Artık bir Türk vatandaşı, Alman vatandaşlığı için lüzumlu şartları karşılıyorsa iki vatandaşlığa da haiz olabilecek.
Almanya çifte vatandaşlık başvurusu iyi mi yapılacak?
Çifte vatandaşlık için başvurunuzu yasa çıktıktan sonrasında detaylı şekilde ele alınan bilgiler neticesinde yapabilirsiniz.
Almanya’da evim var, çifte vatandaşlık alabilir miyim?
Hayır, alamazsınız. Almanya’da ev sahibi olarak vatandaşlık alma benzer halde bir uygulama bulunmuyor.