Gelir ve gider dengesini kurmakta epey zorladığımız günümüzde, toplumun günden güne daha uygar bir hal alması sebebiyle gereksinimler artarken satın alma gücü de aynı orantıda azalıyor. Gelişimini tamamlamamış ülkelerde bu durum şüphesiz ekonominin en büyük problemi olarak değerlendirebilir. Avrupa şeklinde refah düzeyinin yüksek olduğu bölgelerde ise durum oldukça daha iç açıcı. Bu yazımızda Almanya’da asgari ücret terimine bakarak 2022 senesinde ne kadar olduğuna, önceki yıllara gore artış durumuna, diğeri Avrupa Birliği ülkeleri arasındaki konumuna ve Türkiye ile karşılaştırmasına değinerek asgari ücret hakkında dört gözle beklenen soruları yanıtlayacağız.
Asgari ücret nedir?
Bireylerin beslenme, barınma, ulaşım, giyim şeklinde en temel ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla düzenlenen taslak çerçevesinde, yasal olarak çalışanlara verilmesi gereksinim duyulan en düşük tutara asgari ücret denir. Devlet tarafınca belirlenen yasalarla bir işçiye verilebilecek minimum meblağ olarak da tanımlanabilir. Bu durum işçilerin söz mevzusu asgari ücret sınırının altında alın terini satamayacakları anlamına da gelir.
Asgari ücret neye gore belirlenir?
Dünyada ve Almanya’da asgari ücret tespiti için kullanılan yöntemler, devletlerin toplumsal, ekonomik ve politik durumlarına gore farklılık izah edebilir. Yalnız asgari tutara evrensel bir kalite kazandıran Internasyonal Emek harcama Örgütü (ILO), çalışanların alması gereksinim duyulan minimum tutarı belirlerken aşağıdaki en tehlikeli netice altı maddenin üstünde durarak, bahsi geçen standartların tertipli olarak denetlenmesi gerektirme ettiğinin altını çiziyor.
- Yaşam koşulları (ve harcamaları)
- Toplumsal güvenlik şartları
- İşçilerin ve ailelerinin gereksinimleri
- Ülkedeki maaşların genel seviyesi
- Diğeri toplumsal gruplara gore yaşama koşulları
- Gelişme, üretkenlik ve istihdam şeklinde ekonomik faktörler
Internasyonal Emek harcama Örgütü, ILO’nun 26 No’lu asgari ücret belirleme yöntemi sözleşmesini okumak için tıklayın.
2021 senesinde Almanya’da asgari ücret
Almanya’da asgari ücret (mindestlohn) 1 Ocak 2021 zamanı itibariyle yıl ortasına kadar saat başına 9,50 Euro oldu. Bu meblağ, Almanya’da Asgari Ücret Komisyonu (Mindestlohn Provision) tarafınca belirleniyor. 1 Temmuz 2020’den sonrasında ise 9,50 Euro’ya çıkarılarak 2022 yılı sonuna kadar kademeli olarak arttırılması alınan kararlar içinde. Federal Emek harcama Bakanı Hubertus Heil’in açıklamalarına gore 2020 senesinde 9,35 Euro olan Almanya’da asgari ücret, önümüzdeki 2 yıl içinde aşağıdaki şekilde olacak.
- 2021 Ocak ayı itibariyle yüzde 1,6 seviyesinde zamla 9,50 Euro’ya çıktı.
- 2021 Temmuz ayı itibariyle yüzde 1,05 daha zamlanarak 9,60 Euro’ya çıkacak.
- 2022 Ocak ayı itibariyle yüzde 2,1 düzeyinde daha zamlanarak 9,82 Euro’ya çıktı.
- 2022 Temmuz ayı itibariyle yüzde 6,5 düzeyinde daha artarak 10,45 Euro’ya çıkıyor.
- Almanya’da asgari ücret 2022 Ekim’inde 12 Euro olacak.
2022 senesinde Almanya’da asgari ücret
Almanya Başbakanı Olaf Scholz seçim kampanyasında asgari ücretin 12 Euro’ya yükselteceğini vadetmiş. 2022 yılının ilk aylarında Alman Eyalet Kabinesi, Almanya’da asgari ücretin 12 Euro olmasını onayladı. Değişiklik aynı senenin Ekim ayında hayata geçecek.
Almanya’da yılda toplam yüzde 11,8 zam oranıyla belirlenen asgari ücretin aylık averajına, bir işçinin günlük emek harcama saatlerini baz alarak ulaşmak mümkün. 2021 senesinde saatlik 9,6 Euro’luk ücret ile günde 8 saatten 76,8 Euro, haftada 40 saatten 384 Euro kazanan bir çalışanın elde edeceği en düşük ücret ayda 1664 Euro.
Ekim 2022’den sonrasında, asgari ücret alıyorsanız ve örnek olarak haftada 40 saat çalışıyorsanız, artık aylık brüt 2.080,00 Euro maaş alacaksınız. Yalnız brüt maaş, bankanıza yatacak parayı ifade etmez. “Cebinize girecek” parayı bulmak için Vasistdas’ın Almanya net maaş hesaplama aracını kullanabilirsiniz.
Almanya’da asgari ücret önceki yıllarda ne kadar arttı?
2019 senesinde, Almanya’da asgari ücret ödemesine naturel averaj 1,4 milyon işin olduğu tahmin edilmekle beraber Almanya sınırları içinde seneler içinde gerçekleşen asgari ücret zamlarını aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz.
- 2015 senesinde 8,50 Euro
- 2016 senesinde 8,50 Euro
- 2017 senesinde 8,84 Euro
- 2018 senesinde 8,84 Euro
- 2019 senesinde 9,19 Euro
- 2020 senesinde 9,35 Euro
- 2021 senesinde 9,50 Euro
- Almanya’da asgari ücret 2022 senesinde 12 Euro
Avrupa Birliği vatanlarında asgari ücret
Rotamızı şimdi de birazcık genişleterek Almanya’da asgari ücret mevzusundan Avrupa Birliği ülkelerindeki asgari ücret mevzusuna çevirelim. Avrupa İstatistik Ofisi’nin 2020 yılının ilk altı ayına ilişik yayınladığı verilere gore AB ülkeleri içinde aylık asgari ücretin en yüksek olduğu ülke 2142 Euro ile Lüksemburg. 1 milyondan azca kişinin yaşamış olduğu bu küçük Avrupa ülkesini 1706 Euro ile İrlanda takip ediyor. 1680 Euro ile Hollanda, 1625 Euro ile Belçika ise derhal arkasından geliyor. Almanya da 1584 Euro ile ilk beşte yerini alıyor. 2021 senesinde tabloda ne şeklinde değişimler olacağını görmek için birazcık daha beklememiz gerekiyor.
Avrupa Birliği 2020 yılına ilişik asgari ücret tablosuna detaylı göz atmak için tıklayın.
Türkiye’de asgari ücret
Arnavutluk, Bulgaristan, Sırbistan ve Karadağ ile birlikte en düşük asgari tutara haiz ülkeler içinde yer edinen Türkiye’de 2020 senesinde geçerli olan asgari ücret brüt 2943 lira, net ise 2324 olarak belirlenmişti. Brüt asgari ücretin 2020 yılının ilk yarısında 383 Euro olarak kıymet görmüş olduğu Türkiye’de son zamanlarda hızla yükselen döviz kurlarının peşinden bu meblağ 4 Aralık 2020 tarihinde 245 Euro’ya kadar geriledi.
Türkiye’de asgari ücret 2021 senesinde brüt 3 bin 577 lira 50 kuruş, net 2 bin 825 lira 90 kuruş olarak belirlendi. Net asgari ücret bekar çocuksuz işçi için 2 bin 825 lira 90 kuruş, evli eşi çalışmayan işçi için 2 bin 879 lira 57 kuruş oldu. Peki Almanya’da asgari ücret, Türkiye’de gore iyi mi?
Satın alma gücü: Almanya ve Türkiye
Asgari ücret uygulamasının amaçları içinde emek sömürüsünün önlenmesi, ücretin korunması, haksız rekabetin ortadan kaldırılması, gelir dağılımında adaletin sağlanması ve yoksulluğun azaltılması şeklinde ekonomi için tehlikeli netice noktalar oluşturan problemler yer ediniyor. En başta da belirttiğimiz şeklinde söz mevzusu durumlar gelişimini tamamlamamış ya da gelişmekte olan bölgelerde Avrupa ülkelerine kıyasla karşımıza daha oldukça çıkabilir. Naturel burada belirtmekte yarar var. Asgari ücret ve satın alma gücü bir fazlaca süre doğru orantıda ilerlerken kimi süre bu durum farklılık izah edebilir. Ne şekilde mi?
Euronews’in Avrupa İstatistik Ofisi’nin 2020 verilerine dayandırdığı haberine gore, asgari ücret sıralamalarında sonlarda yer edinen Türkiye, satın alma gücünde Avrupa’da 8. sırada. Bu da 18 Avrupa ülkesinin Türkiye’nin arkasında bulunduğunu gösteriyor. Sıralamanın zirvesinde ise Lüksemburg ve Almanya bulunuyor. Bu iki ülkeyi sırasıyla Hollanda, Belçika ve Fransa izliyor. En alt sıralarda da gene asgari ücrette olduğu şeklinde Arnavutluk, Karadağ, Bulgaristan şeklinde ülkeler yer ediniyor. Yalnız burada dikkat etmemiz gereksinim duyulan bir mevzu var. O da ne mi? 2020 yılının başlarındaki döviz kurlarının yıl sonuna doğru büyük bir değişiklik göstermesi. Bu da iyi mi farklılıklara yol açıyor derseniz aşağıda örneklere göz atabilirsiniz.
Almanya’da asgari ücret, Türkiye’dekinden fazlaca yüksek
İlk örneğimiz her insanoğlunun elinden düşmeyen teknolojik bir ürün: iPhone 11 64GB. Türkiye’de asgari ücretle geçimini elde eden biriyseniz Apple’ın web sayfasında 7,999 TL olan bu cihaza haiz olabilmek için 3 aydan fazla bir süre maaşınıza dokunmamanız gerekebilir. Almanya’da asgari ücret ile geçimini elde eden biriyseniz ise 1 ay içinde hiçbir harcama yapmazsanız 679 Euro olan satışa sunulan bu telefondan 2 tane satın alabilirsiniz. Başka bir örnek ile vermek gerekirse Almanya’da bir haftalık market alışverişinin averaj 50 Euro tuttuğunu ve bir asgari ücretle bu alışverişten 25 kez yapabileceğinizi düşünün. Türkiye’de ise haiz olduğunuz aynı sıralama, en ucuz markette bile 230 TL ve bu da haiz olduğunuz asgari ücretle bir ayda bir tek 10 kez alışveriş yapabileceğiniz anlamına geliyor. Bu şeklinde diğeri örneklere göz atmak isterseniz yaşam ve gezi adlı blog sayfasının deneyimlerine göz atmanızda yarar var.
