Eğer oyunlarla ilgili biriyseniz, bilhassa de çevrimiçi oyunları çoğunlukla oynuyorsanız duymuş olabileceğiniz bir terim var. Bu yazımızda sizlere delay ne demek ve delay iyi mi çözülür bunlardan bahsedeceğiz.
Delay, kelime anlamı olarak gecikme anlamına gelmektedir. “diley” şeklinde okunması mümkün. İngilizce bir sözcüktür. Çevrimiçi oyunlarda kullanılan anlamıyla delay, oyunun sizdeki gecikmesini ifade eder.
Siz bir oyun oynarken klavyenizde bastığınız her tuş, farenizle yaptığınız her hareket belli bir gecikme ile ekranınıza yansır. Örnek olarak League of Legends’da attığınız bir ulti, PUBG’de ansızın karşınıza çıkan bir düşman sürekli için belli bir gecikme ile size ulaşır.
Delay yalnız oyunlarda kullanılan bir terim değildir. Örnek olarak Twitch şeklinde bir platformda canlı yayınlanma izliyorsanız, bu canlı yayının görüntüsü ve sesi size belli bir gecikme ile gelir. İzlediğiniz canlı yayıncıların Discord’unda olan birisinin bir olay yaşandıktan sonrasında canlı yayını denetim ettiğine denk gelmiş olabilirsiniz. Yayıncının ve Discord’daki konuşmacıların sık sık bu mevzu hakkında bahsettiğine şahit olmuş olabilirsiniz.
Twitch
Oyun odaklı canlı yayınlanma platformu Twitch, yayınladığı twitch masaüstü programı ile birlikte oyun yayınlarını bilgisayarınız üstünden daha kolay izlemenize ön ayak oldu.
Discord
Discord, topluluk oluşturmak için geliştirilmiş popüler sesli, görüntülü ve yazılı yazışma programı.
Görüntülü söyleşi gerçekleştirebileceğiniz Zoom şeklinde platformlarda da belli bir gecikme vardır. Eğer popüler olan görüntülü söyleşi programlarından birini kullanmıyorsanız, delayi yüksek bir platformda konuşma yapıyorsanız, problem çekmeniz mümkün. Eğer görüntülü bir görüşme yapacaksanız düşük delay’e haiz, kaliteli uygulamaları tercih etmeye itina gösterin.
Zoom
Zoom ya da Zoom Cloud Meetings, ders verme ve alma üzerine kurgulanmış bir görüntülü konuşma programıdır.
Bu gecikmenin niçin oluştuğunu izah edelim. Siz bir tuşa bastığınız süre sizin web sağlayıcınızdan oyunun ya da programın serverlarına ulaşır. Serverda işlenen bu bilginin sonucunda oluşacak olan eylem serverden web yöntemiyle tekrardan size gelir. Bu datalar sizden sunucuya, sunucudan size sürekli yollanır. Dataların yolda harcamış olduğu süre ise delayi oluşturuyor.
Delay, oyunlarda milisaniye (ms) birimi ile gösteriliyor. Bir fazlaca süre oyunculara bakılırsa 40-60 ms gecikme düzgüsel olarak kabul ediliyor. 60-90 arası ms gecikme pek iyi olarak kabul edilmiyor. Oyun performansınızı düşürebilecek bir gecikme. 90 ms üstü gecikmeler oldukça kötü, hatta oynanamaz olarak nitelendiriliyor. 40 ms’nin altında olan gecikmeler ise oldukça iyi olarak kabul ediliyor. Eğer ustalaşmış olarak oyunlarla ilgileniyorsanız ve E-Spor hedefleriniz var ise tek haneli sayılara ulaşmanız gerekmekte. Delay’iniz ne kadar azsa o denli akıcı ve süratli bir oyun tecrübesi yaşarsınız.
Delay Nasıl Çözülür?
- Ethernet kablosu kullanarak
- Size yakın sunucuyu seçerek
- İnternet sağlayıcınızı değiştirerek
- VPN kullanarak
- Ekipmanlarınızı geliştirerek
Ethernet Kablosu Kullanmak
Wi-Fi kullanmak yerine ethernet kablosu ile kablolu bir halde modeme bağlanmak sürekli için daha stabil ve düşük gecikmeli bir oyun performansı sağlar. Bilgisayarınızın Wi-Fi özelliğine haiz olması oldukça iyi bir tek eğer performans odaklı birisiyseniz ve delayinizi düşürmek istiyorsanız kablolu bağlantı kullanmalısınız.
En Yakın Sunucuyu Seçin
Eğer oynadığınız oyunun Türkiye serverı yoksa Avrupa sunucularını seçin. Pek oldukça oyuncu Asya sunucularını seçerek büyük bir hata yapıyorlar. Türkiye’nin neresinde yaşıyor olursanız olun Avrupa sunucusu size sürekli için daha yakındır. Asya sunucuları bir fazlaca süre Çin, Endonezya şeklinde bölgelerde bulunmuş olduğundan Kars’ta yaşıyor olsanız bile Avrupa sunucuları size daha yakın olacaktır. Eğer birden fazla Avrupa sunucusu içinde seçim yapmanız gerekiyorsa sürekli için Türkiye’ye yakın olanı seçin. Doğu Avrupa sunucuları, Türkiye sunucusu olmayan bir oyun için sürekli en iyi seçenektir.
İnternet Sağlayıcınızı Sorgulayın
Maalesef ki Türkiye’deki bazı web sağlayıcıları bazı bölgelerde oldukça iyi hizmet verebiliyorken bazı yerlerde oldukça rezalet performans sergileyebiliyorlar. Hal bu şekilde olduğundan de web sağlayıcınızı değiştirerek bu problemi çözmeyi deneyebilirsiniz.
VPN Kullanarak Delay Düşürmek
Pek oldukça tecrübeli VPN kullanıcısı bir fazlaca süre VPN kullandığı süre delay’inin arttığını gözlemlemiş olabilir bir tek doğru kullanıldığı süre delay’iniz azaltabilir. Doğru senaryolarda VPN kullanmak iyi bir çözüm olabilir. Örnek olarak Japonya sunucusunda oynuyorsanız ve oynanamayacak düzeyde bir delay alıyorsanız, VPN kullanıp kendinizi Japonya’da göstererek oynanabilir gecikme değerlerine erişebilirsiniz. Organik ki oldukça iyi bir performans almanız olanaksız bir tek oynanabilir olmayan bir durumdan oynanabilir bir duruma getirmek de işinizi görebilir.
VPN kullanarak bununla birlikte delay değerinizdeki dalgalanmaları da çözmeniz ihtimaller içinde, sözgelişi 30-150 arası bir değere sahipsiniz diyelim. Delayiniz düşükken birdenbide 150 değerine yetişmesi sizin oyunda anlık takılmanıza sebebiyet verebilir ve oldukça sinir bozucu olabilir. Bu problemi önlemek için de VPN kullanabilirsiniz. Bilhassa oyun oynamak için geliştirilmiş bazı VPN servislerini kullanarak dalgalı olan delay değerinizi daha stabil bir değere çekebilmeniz mümkün.
Ekipmanlarınızı Geliştirmek
Delay’in tahmini olarak %95’i web ile ilgili şeylerden oluşur bir tek kalan %5’lik kısım ekipmanlarınızdan meydana gelmektedir. Farenizin, ekranınızın, hatta ethernet portunuzun bile belli bir gecikmesi vardır. Eğer halihazırda internetinizden dolayı delayiniz oldukça düşük seviyelerdeyse ve sizin de ustalaşmış gayeleriniz var ise ekipmanlarınızı da gözden geçirmeniz gerekmektedir.
Örnek olarak daha düşük gecikmeye haiz bir ekran alarak, süratli geri tepkimeye haiz, düşük gecikmeli bir fare alarak, mümkünse eğer kasanın içinde gecikme yapabilecek ekipmanları daha iyileri ile değiştirerek daha düşük delay değerlerine ulaşabilirsiniz. Organik ki bu tavsiyelerimizin hepsi eğer oldukça iyi seviyede bir gecikmeniz var ise yararlı olacaktır. 100 ms gecikmesi olan bir oyuncu bu tavsiyelerin hepsini yerine getirse bile gözle görülür bir yarar edinemeyecektir.
Rehber niteliğindeki delay düşürme yazımız bu kadardı. Umuyoruz ki sizlere yararlı olmuştur. Önerilerimizi denedikten sonrasında eğer sorununuzu çözebildiyseniz yorumlarda bunu belirtmeyi dikkatsizlik etmeyin. Umuyoruz ki tamamımız oyununu düşük delay değerlerine haiz bir halde oynayabilir. Bunun şeklinde içeriklere, güncel oyun ve teknoloji haberlerine anında erişmek için Tamindir.com’u takipte kalmayı dikkatsizlik etmeyin.